Η κοινωνική δικαιοσύνη πρέπει να βρίσκεται στον πυρήνα της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αντιμετωπίζονται οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις αυτών των μεταβάσεων, με ειδικότερη εστίαση στις περιφέρειες, στους κλάδους και στους εργαζομένους που θα αντιμετωπίσουν τις μεγαλύτερες εγγενείς προκλήσεις.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή φον ντερ Λάιεν δημιούργησε τον μηχανισμό δίκαιης μετάβασης, το βασικό εργαλείο της ΕΕ για τη διασφάλιση της επίτευξης αυτού του στόχου με δίκαιο τρόπο, ο οποίος θα κινητοποιήσει έως και 55 δισ. ευρώ έως το 2027 για την παροχή στοχευμένης στήριξης.
Παρά την πρόσθετη πολυπλοκότητα λόγω της πανδημίας και του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ΕΕ κατόρθωσε να διατηρήσει την απασχόληση. Αυτό συμβαίνει μέσω ενός συνδυασμού βραχυπρόθεσμης ευελιξίας και μακροπρόθεσμου οράματος που ενσωματώνεται στο πρόγραμμα στήριξης για τον μετριασμό των κινδύνων ανεργίας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (SURE).
Το SURE βοήθησε τους εργοδότες να διατηρήσουν τους εργαζομένους στην εργασία καταβάλλοντας τους μισθούς τους κατά τη διάρκεια των περιορισμών της κυκλοφορίας, και το 2021 εξακολούθησε να προστατεύει τις θέσεις εργασίας, θέτοντας παράλληλα τις βάσεις για μια ισχυρή οικονομική ανάκαμψη.
Πρόσθετα εργαλεία για μια οικονομική ανάκαμψη χωρίς αποκλεισμούς
Το NextGenerationEU είναι ένα μέσο ανάκαμψης ύψους 800 δισ. ευρώ για την αποκατάσταση των άμεσων οικονομικών και κοινωνικών ζημιών που έχει προκαλέσει η πανδημία του κορονοϊού. Στηρίζει την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και των εταιρειών, ενισχύει τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, χρηματοδοτεί προγράμματα κατάρτισης και απασχόλησης και παρέχει σχολικό εξοπλισμό και υλική βοήθεια σε όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα στο πλαίσιο του νέου μέσου «Next Generation EU» είναι το REACT-EU, το οποίο προωθεί την ανάκαμψη σε ολόκληρη την ΕΕ μέσω της τόνωσης της ανάπτυξης στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες.
Οι κρατικές ενισχύσεις αποτέλεσαν επίσης σημαντικό μέρος της οικονομικής αντίδρασης της Επιτροπής στην πανδημία. Από την έναρξη της κρίσης, η Επιτροπή ενέκρινε σχεδόν 1 010 εθνικά μέτρα για εκτιμώμενο συνολικό ποσό περίπου 3,2 τρισ. ευρώ. Το προσωρινό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων για την COVID καταργήθηκε σταδιακά στις 30 Ιουνίου 2022.
Στο μεταξύ, τον Νοέμβριο του 2021, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με μια πολιτική ανταγωνισμού κατάλληλη για νέες προκλήσεις. Σ’ αυτήν σκιαγραφείται ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζει η πολιτική ανταγωνισμού στην πορεία της Ευρώπης προς την ανάκαμψη, την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, και για μια ανθεκτική ενιαία αγορά.
Τέλος, μια εύρωστη κοινωνική οικονομία της αγοράς που δίνει προτεραιότητα στην ευημερία των ανθρώπων είναι το πιο ανθεκτικό μοντέλο για έναν μεταπανδημικό κόσμο ο οποίος θα βασίζεται στην τεχνολογία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τον Μάρτιο του 2021 εγκρίθηκε το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Το σχέδιο αυτό πρότεινε τους ακόλουθους τρεις φιλόδοξους πρωταρχικούς στόχους της ΕΕ για το 2030.
Μια ομάδα πολιτών στη Βαρσοβία εγκαινίασε το κατάστημα «Pulawska 20» για τη συλλογή και παράδοση τροφίμων, προϊόντων περιποίησης και ειδών ένδυσης σε Ουκρανούς πρόσφυγες και σε εσωτερικά εκτοπισμένα άτομα.
Το ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων είναι ένα πενταετές σχέδιο για να βοηθήσει τα άτομα και τις επιχειρήσεις να αναπτύξουν περισσότερες και καλύτερες δεξιότητες, να καλύψουν τα κενά θέσεων εργασίας και να ευδοκιμήσουν σε μια πιο πράσινη και πιο ψηφιακή οικονομία. Το σύμφωνο δεξιοτήτων, που δρομολογήθηκε τον Νοέμβριο του 2020, φέρνει σε επαφή επιχειρήσεις, εργαζομένους, τοπικές αρχές, κοινωνικούς εταίρους, παρόχους κατάρτισης και υπηρεσίες απασχόλησης για να προσδιορίσει ποιες δεξιότητες θα χρειαστούν σε διάφορους τομείς και να αναλάβει δεσμεύσεις για την επανειδίκευση των εργαζομένων. Μέχρι στιγμής, περισσότεροι από 600 οργανισμοί έχουν προσχωρήσει στο σύμφωνο και έχουν δεσμευτεί να συμβάλουν στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων 1,5 εκατομμυρίου ατόμων.
Τον Ιούνιο του 2022 το Συμβούλιο ενέκρινε συστάσεις σχετικά με τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης και τα μικροδιαπιστευτήρια. Για να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη θα διατηρήσει την παγκόσμια κλάση της στην εκπαίδευση, η Επιτροπή δρομολόγησε μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τα πανεπιστήμια, η οποία θα βελτιώσει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα των συστημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μέσω ευρύτερης και βαθύτερης διακρατικής συνεργασίας.
Τον Ιούνιο του 2022 το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατέληξαν σε ιστορική συμφωνία σχετικά με την οδηγία για επαρκείς κατώτατους μισθούς, την οποία πρότεινε η Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2020. Η εν λόγω νομοθετική πράξη αποτέλεσε εξαρχής προτεραιότητα για την Επιτροπή φον ντερ Λάιεν και θα συμβάλει στη βελτίωση της επάρκειας των κατώτατων μισθών και στην αύξηση της πρόσβασης των εργαζομένων σε προστασία με τη μορφή κατώτατου μισθού σε ολόκληρη την ΕΕ.
Για την προστασία των εργαζομένων από νέες προκλήσεις που συνδέονται με την ψηφιοποίηση του κόσμου της εργασίας, η Επιτροπή πρότεινε τον Δεκέμβριο του 2021 οδηγία σχετικά με τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των ατόμων που εργάζονται μέσω ψηφιακών πλατφορμών εργασίας.
Στόχος της πρότασης είναι να διασφαλιστεί ότι στα άτομα που εργάζονται μέσω ψηφιακών πλατφορμών εργασίας παρέχεται το νομικό καθεστώς απασχόλησης που αντιστοιχεί στις πραγματικές εργασιακές ρυθμίσεις τους και μπορούν να απολαμβάνουν τα εργασιακά δικαιώματα και τις κοινωνικές παροχές που δικαιούνται.
