De Commissie-Von der Leyen kwam nauwelijks tien dagen na het begin van haar mandaat met de Europese Green Deal, de routekaart van Europa om tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent te worden en om de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling uit te voeren. De EU heeft sindsdien haar inzet om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen, te investeren in groene technologieën en het milieu te beschermen, opgevoerd.
Dit ondanks de pandemie en de oorlog van Rusland tegen Oekraïne. We hebben deze unieke kans zelfs aangegrepen om het tempo van de groene transitie te versnellen, zoals we nu opnieuw doen met REPowerEU. Niet alleen de gezondheid van de inwoners van de EU, maar ook onze energiezekerheid hangt af van de gezondheid van onze planeet en van een massale overschakeling op duurzame energie.
De Europese Green Deal
De Europese Green Deal is het meest uitgebreide transformatieplan ter wereld. Dankzij de klimaatwet heeft de Europese Unie haar ambitie voor 2050 uitgedrukt in bindende EU-wetgeving. Met het “Fit for 55”-pakket, dat de Commissie in de zomer van 2021 heeft gepresenteerd, hebben we de concrete stappen uiteengezet om onze ambitie te verwezenlijken en met NextGenerationEU hebben we voor investeringen gezorgd. Het is nu tijd om de uitvoering te versnellen door middel van de volgende instrumenten, zoals weergegeven in de onderstaande grafieken en tekst:
Fit for 55-pakket, met handel in emissierechten, regelgeving en streefcijfers | Mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens | Alternatieve brandstoffen en infrastructuur in het vervoer | EU-taxonomie voor duurzame activiteiten | Renovatiegolf | Bosstrategie | Van boer tot bord-strategie | Nulverontreiniging | Strategie voor duurzame en slimme mobiliteit | Pakket circulaire economie | Biodiversiteitsstrategie
In maart 2022 heeft de Commissie een pakket voorstellen ingediend, voortbouwend op bestaande vereisten voor ecologisch ontwerp, om duurzame producten de norm op de EU-markt te maken. Nieuwe regels maken producten duurzamer, beter herbruikbaar, gemakkelijker op te waarderen en te herstellen, beter recycleerbaar en energie- en hulpbronnenefficiënter. De Commissie heeft ook plannen om textiel duurzamer te maken, en heeft nieuwe regels voorgesteld om ervoor te zorgen dat consumenten beter worden geïnformeerd over de ecologische duurzaamheid van producten en beter worden beschermd tegen greenwashing.
In maart 2021 heeft de Commissie een actieplan voor de ontwikkeling van de biologische sector gepubliceerd. Het is de bedoeling de landbouwers in de EU te helpen bij het bereiken van de doelstelling om 25% van de landbouwgrond voor biologische landbouw te gebruiken en om de biologische aquacultuur tegen 2030 aanzienlijk uit te breiden. In het actieplan worden concrete maatregelen voorgesteld om zowel de consumptie als de productie van biologische producten te stimuleren, in combinatie met een verdere verduurzaming van de sector.
In juni 2022 presenteerde de Commissie twee nieuwe wetten om de natuur in de hele EU te herstellen. De voorgestelde verordening natuurherstel is een essentiële stap om de zwaarste gevolgen van klimaatverandering en biodiversiteitsverlies te voorkomen. De klemtoon ligt op het herstel van waterrijke gebieden, rivieren, bossen, grasland, mariene ecosystemen en stedelijke gebieden in de EU, en van de soorten die daar leven.
Mykola Kharytonov, die aan het hoofd staat van het centrum voor biologische landbouw en milieubescherming van Dnipro, zet zijn onderzoek naar meststoffen voort vanuit Catalonië in Spanje, omdat hij wil helpen bij de wederopbouw van Oekraïne.
Daarnaast zullen onlangs voorgestelde regels voor chemische pesticiden het gebruik hiervan verminderen, de ecologische voetafdruk van het voedselsysteem van de EU verkleinen, de gezondheid en het welzijn van burgers en werknemers in de landbouw beschermen en de economische verliezen als gevolg van de achteruitgang van de bodemgezondheid en het door pesticiden veroorzaakte verlies van bestuivers helpen beperken.
Nieuw Europees Bauhaus
De behoefte aan co-creatieve bottom-upoplossingen voor klimaatverandering is de reden waarom voorzitter Von der Leyen in 2020 het Nieuw Europees Bauhaus heeft gelanceerd. Dit is een beweging die van de groene transitie een duurzame en inclusieve ervaring in het dagelijks leven van burgers wil maken. Het maakt duidelijk dat de Europese Green Deal meer is dan het vinden van inspirerende, doeltreffende oplossingen voor de klimaatverandering; het gaat erom het leven van mensen te verbeteren door de manier waarop we onze huizen, steden en gemeenten ontwerpen en bouwen.
Om de groeiende beweging een openbare ruimte te bieden, lanceerde de Commissie in het voorjaar van 2022 het New European Bauhaus Lab en in de zomer het festival van het Nieuw Europees Bauhaus. Het lab ondersteunt de beweging bij het testen van de instrumenten, oplossingen en beleidsmaatregelen die de transformatie in de praktijk mogelijk zullen maken.
*weer voeling krijgen met de natuur | een gevoel van verbondenheid hervinden | prioriteit geven aan de plaatsen en mensen die er het meest behoefte aan hebben | vorm geven aan een circulair industrieel ecosysteem en een levenscyclusbenadering ondersteunen
Het voortouw nemen op het wereldtoneel
Op de Conferentie van de Verenigde Naties over klimaatverandering (COP26) in november 2021 heeft de Europese Unie aangedrongen op aanzienlijke vooruitgang bij de uitvoering van de Overeenkomst van Parijs, zodat de mondiale ambitie om de opwarming van de aarde tot 1,5 °C te beperken haalbaar blijft. Als zeer innovatieve en geïndustrialiseerde regio stimuleert de EU anderen om haar voorbeeld te volgen.
In juni 2022 heeft de Commissie duurzaamheidscriteria stevig verankerd in haar bilaterale handelsovereenkomsten. Na een evaluatie van de duurzameontwikkelingsaspecten van onze handelsovereenkomsten zal de EU nauwer met haar handelspartners samenwerken om de belangrijkste duurzaamheidscriteria te handhaven en toe te passen, met name de Overeenkomst van Parijs en de arbeidsverdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie. De handelsovereenkomst tussen de EU en Nieuw-Zeeland, die op 1 juli 2022 is gesloten, is een eerste bewijs van deze nieuwe ambitie. De overeenkomst bevat geavanceerde bepalingen over handel en duurzaamheid, waaronder sancties voor het niet naleven van de Overeenkomst van Parijs.
Nog in juni, tijdens de 12e ministeriële conferentie van de Wereldhandelsorganisatie, heeft de EU bijgedragen tot een baanbrekende overeenkomst om wereldwijd schadelijke visserijsubsidies aan te pakken. De overeenkomst verbiedt subsidies voor illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij en overbeviste bestanden. Om dit te handhaven, hebben we onze nieuwe agenda voor internationale oceaangovernance bekendgemaakt.
Maria Teresa Ferres, afstammeling van vijf generaties Catalaanse vissers, richtte de coöperatie “Zee van vrouwen” op, die ethische betrokkenheid bij de zee en de zichtbaarheid van de rol van vrouwen in de visserijsector promoot.
