Ba léir an fhreagairt a thugamar ar chogadh foghach na Rúise i gcoinne na hÚcráine, agus ní foláir an fhreagairt sin a bheith buan.
Ár n-iarrachtaí obair a dhéanamh ar son na síochána córa:
- Cuidiú agus tacaíocht a thabhairt do mhuintir na hÚcráine
- Cuidiú le bonneagair chriticiúla a chothabháil san Úcráin
- Dlúthpháirtíocht a bheith againn leis an Úcráin, trí úsáid iomlán a bhaint as geilleagar agus maoiniú an Aontais
- Cuidiú leis an Úcráin í féin a chosaint, trí threalamh míleata a chur ar fáil don Úcráin agus oiliúint a chur ar shaighdiúirí de chuid na hÚcráine
- An Rúis a thabhairt chun cuntais agus smachtbhannaí a fhorchur chun acmhainn cogaíochta na Rúise a lagú
- An Úcráin a atógáil agus tacú le conair Eorpach na hÚcráine
Cuidiú agus tacaíocht a thabhairt do mhuintir na hÚcráine
Den chéad uair riamh, go díreach cúpla lá tar éis thús ionradh na Rúise, an 4 Márta 2022, chuir an tAontas an Treoir um Chosaint Shealadach i bhfeidhm. Tugadh cearta do dhídeanaithe ón Úcráin laistigh den Aontas, ar nós ceadanna cónaithe, rochtain ar an margadh saothair, forálacha tithíochta, cúram leighis agus deiseanna oideachais do leanaí, rud atá ríthábhachtach.
D’oscail Ballstáit an Aontais Eorpaigh a dtithe agus a gcroí do na milliúin dídeanaí cogaidh ón Úcráin, agus thug siad cosaint shealadach do thart ar cheithre mhilliún duine.
- Níos mó ná 5 mhilliún duine easáitithe ina dtír féin laistigh den Úcráin
- Tá limistéar sábháilte san Aontas faighte ag beagnach 20% de leanaí ón Úcráin
Ó Mhí Eanáir 2023 ar aghaidh:
- Cuireadh cúnamh airgid thirim ar fáil do 2.9 milliún duine
- Cuireadh cúnamh bia ar fáil do bhreis agus 4 mhilliún duine
- Cuireadh seirbhísí criticiúla cosanta ar fáil do 1.1 milliún duine
- Bhain 5.6 milliún duine tairbhe as idirghabhálacha sláinte nó soláthairtí
- Tá rochtain ag beagnach 3.3 milliún duine ar uisce glan agus ar sheirbhísí riachtanacha sláinteachais agus sláintíochta arís
Tacaíocht a thabhairt do dhídeanaithe atá ag teitheadh ón gcogadh
Leis na tionscnaimh CARE (An Ghníomhaíocht Chomhtháthaithe le haghaidh Dídeanaithe san Eoraip agus an Cúnamh Solúbtha do Chríocha), tugadh isteach solúbthachtaí fairsinge sa Bheartas Comhtháthaithe, lenar féidir suas le €17 mbilliún de chistí neamh-leithdháilte na mblianta 2014-2020 a ath-chlársceidealú chun tacú le daoine atá ag teitheadh ó ionradh na Rúise.
Sásra an Aontais um Chosaint Shibhialta
Trí Shásra an Aontais um Chosaint Shibhialta a ghníomhachtú, thug an tAontas cabhair don Úcráin go héifeachtúil ó gach ceann de na 27 dtír atá san Aontas, mar aon leis an Íoslainn, an Mhacadóin Thuaidh, an Iorua, an tSeirbia agus an Tuirc.
- Breis agus 2,500 oibríocht aslonnaithe leighis curtha i gcrích
- Breis agus 94,000 tona de chabhair chomhchineál tugtha amach, a meastar í a bheith os cionn €760 milliún
Úsáid iomlán a bhaint as láidreacht eacnamaíoch agus airgeadais an Aontais Eorpaigh
Leis na Lánaí dlúthpháirtíochta idir an tAontas Eorpach agus an Úcráin, rinneadh easpórtáil 49 milliún tona de tháirgí talmhaíochta ón Úcráin a éascú. Leis na conairí ríthábhachtacha sin, ní hamháin go ndéantar cinnte de go ndéantar earraí talmhaíochta a easpórtáil ach déantar cinnte de freisin go ndéantar tráchtearraí riachtanacha a iompórtáil freisin. Meastar an luach trádála iomlán a bhainfear amach tríd an gconair sin a bheith thart ar €99 mbilliún.
I mí Feabhra 2023, thángthas ar chomhshocrú cinniúnach idir an Coimisiún agus an Úcráin, rud a dhéanann an Úcráin a chomhlachú le Clár an Mhargaidh Aonair, ar iarracht í a ceapadh chun rochtain ar an margadh a éascú, chun timpeallacht gnó fhabhrach a chothú, agus chun an fás eacnamaíoch inbhuanaithe a spreagadh.
€76 bhilliún curtha in úsáid ag an Aontas agus a Bhallstáit i ndlúthpháirtíocht leis an Úcráin agus lena muintir
€38.8 billiún chun athléimneacht uileghabhálach eacnamaíoch, shochaíoch agus airgeadais na hÚcráine a dhaingniú
€38.8 billiún i mbearta cúnaimh mhíleata chun cabhrú le fórsaí armtha na hÚcráine
- 2023
Tá pacáiste tacaíochta suas le €18 mbilliún á chur ar fáil ag an Aontas i bhfoirm iasachtaí ar ardleibhéal lamháltais. A bhuí leis sin, tá an Úcráin in ann leanúint de thuarastail agus pinsin a íoc agus seirbhísí poiblí riachtanacha a choinneáil ar bun, cuir i gcás ospidéil, scoileanna, agus tithíocht do dhaoine a athlonnaíodh. Cuidíonn sé freisin le cobhsaíocht mhaicreacnamaíoch a chinntiú agus le bonneagar criticiúil a scriosadh a athbhunú.
- 2022
Thug an tAontas €7.2 billiún de chúnamh macrairgeadais chun deimhin a dhéanamh d’oibriú leanúnach rialtas agus sheirbhísí poiblí na hÚcráine.
Bonneagair chriticiúla a chothabháil
Sábháilteacht núicléach
Ós rud é go bhfuil an Rúis ag cur suiteálacha núicléacha sibhialta i mbaol i gcónaí, tá breis agus €54.8 milliún de chúnamh ábhartha a bhaineann leis an tsábháilteacht núicléach tugtha ag an Aontas don Úcráin ó chúltaca straitéiseach rescEU, mar shampla cúnamh i leith trealamh agus saotharlanna a athbhunú.
Fuinneamh
Mar fhreagairt ar ionsaithe mínáireacha na Rúise ar bhonneagar fuinnimh na hÚcráine, cuireadh bearta éigeandála i gcrích go pras. Go luath sa chogadh cheana féin, rinne an tAontas beart cinntitheach chun córais leictreachais na hÚcráine agus na Moldóive a chobhsú, trína n-eangacha leictreachais a shioncrónú le heangach mhór-roinn na hEorpa.
Teileachumarsáid
D’éirigh leis an gCoimisiún Eorpach caibidlíocht a dhéanamh le hoibreoirí teileachumarsáide an Aontais agus na hÚcráine chun ligean do dhídeanaithe ón Úcráin a ngutháin phóca a úsáid le táillí fánaíochta íosta nó gan táillí fánaíochta ar bith ar feadh tréimhse 3 mhí. I dteannta an fhánaíocht a dhéanamh inacmhainne, scaip an tAontas 2.5 milliún cárta SIM ar Úcránaigh a bhí ag lorg tearmainn agus bhunaigh sé teophointí Wi-Fi ag pointí teorann agus ag ionaid dídine.
Leis an tSaoráid Eorpach Síochána, agus an maoiniú de €5.6 billiún a fhaigheann sé, táthar in ann tancanna, héileacaptair, córais aerchosanta, diúracáin agus armlón a sheachadadh.
Cuireadh oiliúint ar bhreis agus 25,000 saighdiúir ón Úcráin le Misean Cúnaimh Mhíleata an Aontais Eorpaigh mar thaca leis an Úcráin. Táimid ag dul go seasta sa treo chun ár sprioc a bhaint amach, is é sin le rá oiliúint iomlán a chur ar 30,000 saighdiúir ón Úcráin faoi dheireadh na bliana.
I mí Iúil 2023, tháinig an Gníomh mar thaca le Táirgeadh Lóin Airm i bhfeidhm. Leis an Rialachán sin, beidh bearta sonracha spriocdhírithe ann chun borradh a chur faoin táirgeadh agus chun soláthar slán armlóin laistigh den Eoraip a chinntiú.
Chuir an tAontas le cibear-athléimneacht na hÚcráine trí infheistíocht €10 milliún a thabhairt di le haghaidh trealaimh, bogearraí agus tacaíocht ghaolmhar eile.
An Rúis a thabhairt chun cuntais
Faoi láthair, tá Oifig Ard-Ionchúisitheora na hÚcráine ag déanamh imscrúdú ar níos mó ná 100,000 cás de choireanna líomhnaithe cogaidh agus coireanna líomhnaithe in aghaidh an chine dhaonna – a mheastar gurb iad na sáruithe is tromchúisí ar an dlí idirnáisiúnta iad. Tá an tAontas tiomanta do thacú leis na coireanna sin a imscrúdú agus a ionchúiseamh, dá mhéid a fhásann an fhianaise.
Tá €7.5 milliún á chur i leataobh ag an Aontas chun cúnamh a thabhairt d’imscrúduithe na Cúirte Coiriúla Idirnáisiúnta ar na coireanna cogaidh atá déanta ag an Rúis. Thacaigh an Coimisiún freisin le cruthú an Lárionaid Idirnáisiúnta um ionchúiseamh choir an fhogha faoin Úcráin. An Lárionad, ar cuireadh tús lena oibríochtaí i mí Iúil 2023, tacaíonn sé le himscrúduithe leanúnacha agus le himscrúduithe a dhéanfar amach anseo ar choir an fhogha agus cuireann sé feabhas ar na himscrúduithe, agus cuireann sé le malartú agus le hanailís fianaise a bailíodh ó thús ionsaí na Rúise.
D’úsáid an deonach Konstantin Gudauskas, fear a bhfuil athair Liotuánach agus máthair Chasacach aige, a phas Casacach chun taisteal trí na críocha atá faoi fhorghabháil na Rúise san Úcráin agus chuidigh sé le breis agus 200 duine a shábháil i réigiún Chív, go háirithe in Bucha. Tugann na hÚcránaigh ‘Aingeal Bucha’ air.
Smachtbhannaí a fhorchur chun acmhainn cogaíochta na Rúise a lagú
11 phacáiste smachtbhannaí cumhachtacha i gcoinne na Rúise a d’achtaigh an tAontas Eorpach
Buaileann na smachtbhannaí sin croí gheilleagar na Rúise, rud a choisceann teicneolaíochtaí agus margaí tábhachtacha uirthi, agus a chuireann bac mór ar chumas na Creimile an cogadh a mhaoiniú agus é a fhearadh.
- Smachtbhannaí curtha ag an Aontas ar bheagnach 1,800 duine aonair agus eintiteas
- Os cionn €24 bhilliún i sócmhainní calctha san Aontas ar le daoine Rúiseacha iad
- Tá thart ar 70% de shócmhainní chóras baincéireachta na Rúise faoi smachtbhannaí diana
- Breis agus €200 billiún de shócmhainní de chuid Bhanc Ceannais na Rúise reoite san Aontas
Ghlac an tAontas smachtbhannaí freisin i gcoinne na Bealarúise mar fhreagairt ar a rannpháirtíocht san ionradh ar an Úcráin. Cuireadh smachtbhannaí i bhfeidhm ar an Iaráin i ndáil le monarú agus soláthar ladrann a úsáideadh chun ionsaí a dhéanamh ar an Úcráin. D’achtaigh an tAontas Eorpach ‘clásal frith-imchéimniúcháin’ dian a chuireann toirmeasc ar shaoránaigh nó ar ghnólachtaí den Aontas dul timpeall ar smachtbhannaí go feasach agus d’aon ghnó.
An Úcráin a atógáil agus conair Eorpach na hÚcráine
San Aontas Eorpach atá todhchaí na hÚcráine. Deimhníodh an gealltanas sin le linn an chéad chruinnithe riamh idir an Coláiste agus an Rialtas agus le linn an Chruinnithe Mullaigh idir an tAontas agus an Úcráin i mí Feabhra 2023. Ó mhí an Mheithimh 2022 ar aghaidh, tá stádas mar iarrthóir tugtha don Úcráin, ar choinníoll go ndéanfadh sí athchóirithe tábhachtacha. Tá dul chun cinn déanta ag an Úcráin maidir leis na céimeanna athchóirithe is gá a leagtar amach sa Tuairim ón gCoimisiún maidir le hiarratas na hÚcráine ar bhallraíocht san Aontas Eorpach.
D’ainneoin an chogaidh atá ar siúl faoi láthair, thosaigh an tAontas cheana féin le bunús atógáil na hÚcráine a mhúnlú, agus cuireadh tús le hiarrachtaí idirnáisiúnta.
- Tá damáiste déanta do bhreis agus 2,800 saoráid oideachais, sin nó scriosadh iad
- Gealltanas €100 milliún ag an Aontas chun athchóiriú na scoileanna a ndearnadh damáiste dóibh a mhaoiniú
- €14 mhilliún agus tacaíocht bhreise tríd an bhfeachtas ‘Busanna scoile don Úcráin’ ar fud 11 Bhallstát den Aontas, deonaíodh 300 bus atá riachtanach chun leanaí ón Úcráin a thabhairt chun a scoileanna go sábháilte
- Bhí tionchar ag fogha na Rúise ar 5.7 milliún leanbh in aois scoile
- Meitheamh 2023
An tSaoráid don Úcráin, dar luach €50 billiún laistigh de bhuiséad an Aontais atá beartaithe le haghaidh 2024-2027 chun aghaidh a thabhairt ar riachtanais téarnaimh láithreacha agus iarrachtaí nuachóirithe meántéarmacha d’fhonn athchóirithe tábhachtacha a chur chun feidhme ar a haistear i dtreo aontachas leis an Aontas
- Eanáir 2023
Seoladh an tArdán ilghníomhaireachtaí comhordaithe deontóirí don Úcráin chun an comhordú a éascú i measc deontóirí idirnáisiúnta agus eagraíochtaí airgeadais chun a chinntiú go gcuirfear tacaíocht ar fáil ar bhealach comhleanúnach, trédhearcach agus cuntasach
- Deireadh Fómhair 2022
Rinne an Coimisiún agus an Ghearmáin, mar Chathaoirleach ar G7 ag an am, comh-óstáil i mBeirlín ar an gComhdháil Idirnáisiúnta Saineolaithe maidir le Téarnamh, Atógáil agus Nuachóiriú na hÚcráin
Tá teicneoirí mianadóireachta ón gCróit ag comhroinnt a gcuid scileanna cheana féin le saineolaithe ón Úcráin. Is iarsmaí de chogadh na mblianta 1990idí iad na mianaigh, rud a fhágann gurb í an Chróit an t-aon Bhallstát amháin san Aontas atá fós ag dímhianú a talún agus déanfaidh sí sin le tacaíocht €120 milliún ón Aontas go dtí 2027. Mar gheall ar chomh pianmhar agus a bhí an cogadh, tá scileanna luachmhara ag an gCróit chun cuidiú leis an Úcráin téarnamh agus atógáil a dhéanamh.
Céim nua a oscailt maidir le haontú ár mór-roinne
Bhain cogadh foghach Putin corraí ar an toirt as ár sé chomhpháirtí sna Balcáin Thiar . Rinneamar na bearta dlúthpháirtíochta céanna sna Balcáin Thiar atá déanta againn laistigh den Aontas seo againne. I mí na Nollag 2022, reáchtáladh Cruinniú Mullaigh idir an tAontas agus na Balcáin Thiar, agus tionóladh an cruinniú den chéad uair riamh sa réigiún. I mí an Mheithimh 2023, nocht an tUachtarán von der Leyen plean nua fáis le haghaidh na mBalcán Thiar.
Cosaint na hEorpa a neartú
I bhfianaise na bagartha leanúnaí ón Rúis atá le feiceáil go soiléir, tá níos mó comhair ná riamh á léiriú ag an gcomhpháirtíocht straitéiseach idir an tAontas agus ECAT agus, dá réir, síníodh an Dearbhú Chomhpháirteach maidir le comhar idir an tAontas agus ECA i mí Eanáir 2023.
Tar éis an plé aontachais a thabhairt chun críche, chuir an Fhionlainn agus an tSualainn a sínithe le prótacail aontachais ECAT an 5 Iúil 2022. Tháinig an Fhionlainn isteach go hoifigiúil mar an 31ú Ballstát de ECAT an 4 Aibreán 2023.
Tá borradh faoi chomhar cosanta an Aontais ann freisin. I reifreann an 1 Meitheamh 2022, thacaigh vótálaithe Danmhargacha leis an Danmhairg a theacht isteach i gComhbheartas Slándála agus Cosanta an Aontais Eorpaigh, rud a chuir deireadh le rogha na Danmhairge gan bheith páirteach i gcomhar cosanta an Aontais ar feadh 30 bliain.
Ó 2021 i leith, d’éirigh leis an gCoimisiún tús a chur leis an gCiste Eorpach Cosanta agus é a chur chun feidhme. Go dtí seo, tá breis agus €3 bhilliún faighte ag tionscadail – ar infheistíocht í sin i dteicneolaíochtaí agus córais chosanta an lae amárach. In 2023, cuirfidh an Ciste Eorpach Cosanta €1.2 billiún eile i dtionscadail a bhaineann le réimsí ríthábhachtacha cosanta, mar shampla feasacht staide an spáis, diúracáin hipearsonacha a chomhrac, agus forbairt fréamhshamhlacha le haghaidh coirbhéad patróil Eorpaigh.