Il-pandemija tal-coronavirus uriet il-benefiċċji tad-diġitalizzazzjoni fil-ħajja tagħna ta’ kuljum, u għaliex it-tranżizzjoni diġitali tal-Ewropa ċċentrata fuq il-bniedem hija t-triq ’il quddiem. Din it-tranżizzjoni hija s-sies li fuqu jserrħu l-erba’ pilastri tad-Deċennju Diġitali tal-Ewropa:
- l-għoti tas-setgħa liċ-ċittadini permezz tal-ħiliet diġitali
- id-diġitalizzazzjoni tan-negozji
- id-diġitalizzazzjoni tas-servizzi pubbliċi
- it-tisħiħ tal-infrastrutturi diġitali
Wara kollox, il-libertà ta’ konnessjoni mal-ħbieb u l-familja bejn il-fruntieri għandha tkun dritt, mhux privileġġ. Hu għalhekk li f’Jannar 2022, il-Kummissjoni pproponiet abbozz ta’ dikjarazzjoni dwar id-drittijiet u l-prinċipji diġitali Ewropej. Din il-proposta ssegwi għadd ta’ siltiet ewlenin tal-leġiżlazzjoni tal-UE li qed jibnu spazju diġitali aktar sikur u aktar ħieles, fl-Ewropa u lil hinn minnha u li tfittex li tipproteġi d-drittijiet fundamentali u d-data tagħna.
Il-Kummissjoni ħarġet l-abbozz bil-bosta antiċipat tagħha tal-Att dwar l-intelliġenza artifiċjali (IA) f’April 2021. Dan jirrappreżenta l-aktar tentattiv prospettiv fid-dinja biex jiġu rregolati t-teknoloġiji tal-IA, filwaqt li jistabbilixxi approċċ regolatorju transsettorjali bbażat fuq ir-riskju għall-użu tas-sistemi tal-IA fl-UE u fis-suq uniku tagħha.
Għandha l-għan li tagħmel ir-regoli tal-IA konsistenti fl-UE kollha u b’hekk tiżgura ċ-ċertezza legali, tħeġġeġ l-investiment u l-innovazzjoni fl-IA u tibni l-fiduċja pubblika li s-sistemi tal-IA jintużaw b’modi li jirrispettaw il-valuri u d-drittijiet fundamentali Ewropej.
Fil-ħarifa tal-2021, il-Kummissjoni, flimkien mal-Parlament Ewropew u l-Kunsill, qablu dwar l-Att dwar il-Governanza tad-Data, li jżid il-fiduċja fl-ixxerjar tad-data. Fi Frar 2022 ġie kkomplementat bi proposta għal att dwar id-data, li jistabbilixxi regoli ġodda dwar min jista’ juża u jaċċessa d-data ġġenerata fl-UE fis-setturi ekonomiċi kollha. Il-Kummissjoni qiegħda tistabbilixxi wkoll spazji komuni Ewropej tad-data f’oqsma strateġiċi, li jinvolvu atturi privati u pubbliċi.
F’Marzu 2022, l-UE laħqet ftehim fundamentali dwar l-att dwar is-swieq diġitali, li jirregola l-attivitajiet ta’ pjattaformi diġitali kbar, jew “gwardjani”, biex jiġi żgurat li s-suq uniku diġitali Ewropew ikun miftuħ u ġust.
Dawn il-gwardjani se jkunu soġġetti għal għadd ta’ obbligi u projbizzjonijiet definiti b’mod ċar li jipprevjenu lill-kumpaniji diġitali kbar milli jabbużaw mis-saħħa tagħhom fis-suq u jippermettu lil atturi ġodda jidħlu fis-suq. Bl-att dwar is-swieq diġitali, il-Kummissjoni se tkun l-ewwel infurzatur fid-dinja tar-regolamentazzjoni tas-suq tat-teknoloġija kbira li tkopri bosta prattiki u servizzi diġitali.
F’April 2022 intlaħaq ftehim fundamentali ieħor rigward l-att dwar is-servizzi diġitali, l-ewwel fid-dinja kollha fil-qasam tar-regolamentazzjoni diġitali. Dan l-att isegwi l-prinċipju li dak li huwa illegali offline jrid ikun ukoll illegali online: il-pjattaformi online u l-magni tat-tiftix kbar ħafna se jkunu soġġetti għal rekwiżiti aktar stretti biex jipproteġu lill-utenti tagħhom minn kontenut, oġġetti u servizzi illegali. Barra minn hekk, il-pjattaformi online u l-magni tat-tiftix se jkunu meħtieġa jivvalutaw u jimmitigaw il-ħsara aktar wiesgħa li l-attivitajiet u l-algoritmi tagħhom jistgħu joħolqu għad-drittijiet fundamentali, għall-benessri tat-tfal u għad-diskors ċiviku.
Kemm l-att dwar is-swieq diġitali kif ukoll l-att dwar is-servizzi diġitali se jidħlu fis-seħħ din is-sena u se jkunu applikabbli fl-2023.
Il-proposta ta’ Att Ewropew dwar iċ-ċipep, ippreżentata mill-Kummissjoni f’Frar 2022, huwa proġett ewlieni għat-trasformazzjoni tal-UE.
Ma hemm l-ebda futur diġitali mingħajr ċipep. Dawn jinsabu fit-telefowns, fil-kompjuters, fil-karozzi, fl-apparat mediku u fl-apparati konnessi kollha tagħna.
It-tfixkil kontinwu fil-katina tal-provvista kkawżat mill-pandemija saħħaħ il-ħtieġa li jsir investiment: Jeħtieġ li nerġgħu lura għall-Ewropa fuq quddiem nett tad-disinn u l-produzzjoni tas-semikondutturi.
F’Jannar 2021, il-Kummissjoni u l-Bank Ċentrali Ewropew qablu li jaħdmu flimkien biex jistudjaw għażliet ta’ tfassil u l-implikazzjonijiet regolatorji relatati tal-euro diġitali. Forma diġitali ta’ flus tal-bank ċentrali toffri għażla akbar lill-konsumaturi u lin-negozji f’sitwazzjonijiet fejn il-flus fiżiċi ma jistgħux jintużaw. L-euro diġitali jikkomplementa l-flus kontanti u jwieġeb għal ħtiġijiet ġodda ta’ pagamenti madwar id-dinja.
L-UE hija wkoll l-ewwel regolatur fid-dinja li tipproteġi liċ-ċittadini tagħha minn xi riskji assoċjati mal-investimenti fil-kriptoassi, fi sforz biex tiġi ppreservata l-istabbiltà finanzjarja, filwaqt li tippermetti l-innovazzjoni fis-settur. F’Ġunju 2022, il-koleġiżlaturi tal-UE laħqu ftehim storiku dwar ir-regolament propost tal-Kummissjoni dwar il-kriptoassi.
Sadanittant, il-programm spazjali tal-UE diġà jipprovdi data u servizzi prezzjużi għal firxa wiesgħa ta’ applikazzjonijiet ta’ kuljum, minn appoġġ lit-trasport u n-navigazzjoni personali, għall-possibbiltà ta’ agrikoltura ta’ preċiżjoni u soluzzjonijiet għat-tibdil fil-klima. Fi Frar 2022 il-Kummissjoni Ewropea pproponiet ukoll żewġ inizjattivi ewlenin ġodda biex tqawwi l-konnettività sigura permezz tas-satelliti u l-ġestjoni tat-traffiku spazjali.
Il-Kunsill tal-Kummerċ u t-Teknoloġija bejn l-UE u l-Istati Uniti, stabbilit f’Ġunju 2021, joffri pjattaforma effettiva għal koordinazzjoni ta’ approċċi u approfondiment tal-kooperazzjoni dwar kwistjonijiet diġitali, teknoloġiċi, ekonomiċi u kummerċjali ewlenin.
Tħabbru inizjattivi ġodda dwar il-ktajjen tal-provvista, is-sigurtà tal-ikel, it-teknoloġija emerġenti, l-infrastruttura diġitali u l-kummerċ. Dawn l-inizjattivi se:
- isaħħu l-valuri demokratiċi komuni tagħna
- jixprunaw il-kompetittività globali transatlantika
- ikunu ta’ benefiċċju għall-ħaddiema u l-familji fuq iż-żewġ naħat tal-Atlantiku
- isawru it-tranżizzjoni globali diġitali u teknoloġika
L-Unjoni Ewropea qed taħdem ukoll ma’ sħab oħra tal-istess fehma fid-dinja kollha biex issawwar ir-regoli globali fl-isfera diġitali. Qed naġġornaw ir-relazzjonijiet diġitali ma’ sħab ewlenin biex nistabbilixxu r-regoli għall-kummerċ diġitali, li jorbtu dan mal-projezzjoni tar-riformi interni tagħna. Ġiet konkluża sħubija diġitali mal-Ġappun fis-summit bejn l-UE u l-Ġappun f’Mejju 2022, u għaddejjin negozjati simili ma’ Singapore u l-Korea t’Isfel.
Orizzont Ewropa huwa l-akbar programm transnazzjonali ta’ riċerka u innovazzjoni fid-dinja, b’finanzjament ta’ €95.5 biljun għall-perjodu sal-2027.
Taħt dan il-programm emblematiku, il-Kummissjoni stabbilixxiet il-Kunsill Ewropew tal-Innovazzjoni biex tappoġġja innovazzjonijiet li jbiddlu l-logħba matul iċ-ċiklu tal-ħajja.
Sadanittant, l-aġenda l-ġdida tal-innovazzjoni Ewropea ġiet adottata f’Lulju 2022, u inkludiet ħames programmi ewlenin ewlenin biex l-UE ssir il-mexxej globali fit-teknoloġija profonda innovattiva.
Għandha l-potenzjal li timmobilizza madwar €45 biljun minn investituri istituzzjonali privati biex tappoġġja n-negozji li qed jespandu. Barra minn hekk, l-aġenda se tistabbilixxi programm biex tħarreġ miljun individwu f’ħiliet deep-tech.
Il-Kummissjoni qed issaħħaħ ukoll l-isforzi biex jiġu mnedija proġetti tat-teknoloġija ekoloġika bit-tnedija tal-UE-Catalyst, sħubija ġdida mmirata biex tagħti spinta u żżid l-investimenti fi proġetti bbażati fl-UE b’impatt għoli f’teknoloġiji klimatiċi kritiċi (idroġenu ekoloġiku, fjuwils tal-avjazzjoni sostenibbli, qbid dirett mill-arja u ħżin tal-enerġija fit-tul). Is-sħubija tnediet fil-COP26, u għandha l-potenzjal li timmobilizza sa €840 miljun sal-2026.
